Moeten online beleggers bang zijn voor inflatie?

In juli 2016 zijn de goederen en diensten voor de consument 0,3% goedkoper geworden dan een jaar eerder. Dat is voor het eerst sinds december 1987 en negatieve inflatie of ook wel deflatie (als het langer duurt) wordt economisch in een land als een groot probleem gezien. Japan is voor veel economen en bestuurders een schrikbeeld. De deflatie daar heeft zowel de economie als de beurskoersen een flinke knauw gegeven. Moeten beleggers met hetzelfde effect rekening houden in ons land?

Het spookbeeld ‘deflatie’

De angst voor deflatie in Europa duikt de laatste tijd regelmatig op. Dat deflatie niet eenvoudig te bestrijden is, blijkt wel uit het feit dat het in Japan 15 jaar heeft geduurd voordat de overheid door een expansief monetair beleid de bakens lijkt te hebben verzet. De Europese Centrale Bank (ECB) voert echter al een vergelijkbaar beleid in de eurozone, dus zou dat wapen in geval van een langere periode van deflatie niet kunnen worden ingezet.

Waar moet de belegger die voorziet dat Nederland (en wellicht de Eurozone) in een langdurige periode van deflatie terechtkomt speciaal op letten? Een van de belangrijkste aspecten van deflatie is natuurlijk het uitstelgedrag van consumenten als het op aankopen aankomt. Als artikelen iedere maand goedkoper worden, is het verstandig en voordelig om daarvan te profiteren. Het zal echter duidelijk zijn dat slecht een deel van de aankopen voor een langere periode kan worden uitgesteld, de dagelijkse behoeften moeten immers worden vervuld. Als de dreiging van inflatie zou opduiken, zullen met name bedrijven die producten verkopen die een langere levensduur hebben daardoor het hardst worden getroffen. Dat effect wordt natuurlijk nog versterkt door het feit dat ook bedrijven die bedrijfsmiddelen moeten vervangen hetzelfde uitstelgedrag zullen gaan vertonen.

Het tweede effect van deflatie is dat schulden (ondanks het huidige lage renteniveau) zwaarder gaan drukken op consumenten en bedrijven. Door de lagere prijzen zullen lonen en winsten onder druk komen te staan, waardoor het steeds moeilijker wordt om deze af te lossen. Bedrijven die een hoog schuldenpercentage hebben, zullen dus extra worden getroffen. Dat is ook iets om rekening mee te houden als belegger.

Is deflatie een aannemelijk scenario?

De vorige prijsdaling in Nederland (1987) werd veroorzaakt door een incidentele daling van de olieprijs. Ook in 2016 lijken toevalligheden zoals een lagere huurstijging het cijfer te hebben beïnvloed. Wie echter ook in Nederland een langdurige periode van deflatie verwacht, kan zich daarvoor indekken bij de online brokers.